Γράφει
ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης, Δικηγόρος Αθηνών
Από 1.1.2013, σε κάθε περίπτωση τα ημερήσια επιδόματα ανεργίας, εντός της
προηγούμενης από την εκάστοτε έναρξη της επιδότησης λόγω ανεργίας, τετραετίας,
δεν είναι δυνατόν να είναι περισσότερα των 450.
Εάν εντός της τετραετίας ο άνεργος έχει επιδοτηθεί για χρονικό διάστημα μικρότερο των 450 ημερήσιων επιδομάτων, δικαιούται να επιδοτηθεί λόγω ανεργίας για τον υπόλοιπο αριθμό ημερήσιων επιδομάτων, μέχρι τη συμπλήρωση του ανώτατου ορίου των 450 ημερήσιων επιδομάτων. Από 1.1.2014 τα ημερήσια επιδόματα ανεργίας στην τετραετία δεν είναι δυνατόν να είναι περισσότερα των 400.
Πρακτικά, τα παραπάνω σημαίνουν πως αν ο οποιοσδήποτε άνεργος τα τελευταία 4 χρόνια έχει πάρει επίδομα ανεργίας για 450 ημέρες (18 μήνες επιδοτούμενης ανεργίας) χάνει πλέον το δικαίωμα στην επιδότηση. Αν έχει επιδοτηθεί για λιγότερες από 450 ημέρες, δικαιούται επιδότησης τόση όση είναι η διαφορά με τις ημέρες που έχει ήδη επιδοτηθεί.
-Πότε δικαιούμαι να λάβω επίδομα ανεργίας;
Για να εισπράξετε επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ:
α.πρέπει να είστε μισθωτός και να έχει λήξει ή να έχει καταγγελθεί από τον εργοδότη (απόλυση) η σύμβαση εργασίας σας.
β.να είστε ως εργαζόμενος ασφαλισμένος στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ
γ.να έχετε συμπληρώσει μέσα στο 14μηνο ή 12μηνο που προηγείται της αίτησής σας τον αριθμό των ημερομισθίων που προβλέπονται ανάλογα με το επάγγελμά σας.
δ.(από 01.01.2013) να μην έχετε επιδοτηθεί εντός της τετραετίας πριν την ένταξη στην επιδότηση πάνω από 450 ημέρες.
-Πώς και πότε αρχίζει να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας;
Ο άνεργος έχει τη δυνατότητα μέσα σε 60 ημέρες από την ημερομηνία της απόλυσης του να εγγραφεί στα μητρώα ανέργων του Οργανισμού στο ΚΠΑ ή την αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ του τόπου κατοικίας του και να υποβάλει αίτηση για επιδότηση λόγω ανεργίας. Η επιδότηση ανεργίας αρχίζει από την ημέρα της υποβολής της αίτησης για το επίδομα. Ο δικαιούχος που υποβάλλει κατά το πρώτο 7ημερο μετά την καταγγελία ή τη λήξη της σύμβασης του επιδοτείται από την 7η ημέρα.
-Πόσα ημερομίσθια πρέπει να έχουν συμπληρωθεί για θεμελίωση δικαιώματος επιδότησης;
Αν ο άνεργος επιδοτείται για πρώτη φορά:
Για τον άνεργο που επιδοτείται για πρώτη φορά, ο ελάχιστος αριθμός ημερομισθίων που πρέπει να έχει συμπληρώσει για να δικαιούται να λάβει επίδομα είναι 80 κατ’ έτος την τελευταία διετία πριν την υποβολή της αίτησης για την επιδότησή του, εκ των οποίων τα 125 ημερομίσθια πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί το τελευταίο 14μηνο χωρίς να υπολογίζονται οι δύο τελευταίοι πριν την απόλυση μήνες.
Επίσης, επίδομα ανεργίας λαμβάνει και ο εργαζόμενος που κατά τα δύο έτη πριν την καταγγελία ή τη λήξη της σύμβασής του έχει πραγματοποιήσει 200 ημέρες εργασίας (χωρίς να υπολογίζονται οι δύο τελευταίοι μήνες) και όχι λιγότερες από 80 ημέρες εργασίας κάθε έτος.
Αν ο άνεργος έχει επιδοτηθεί ξανά στο παρελθόν:
Ο άνεργος που έχει επιδοτηθεί ξανά στο παρελθόν πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 125 ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο, πριν από την απόλυσή του, χωρίς να υπολογίζονται (στις 125) οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών.
Αν πρόκειται για απασχολούμενο σε τουριστικά ή άλλα εποχικά επαγγέλματα πρέπει να έχει εργαστεί 100 ημέρες το τελευταίο 12μηνο, με την προϋπόθεση ότι έχει εργαστεί ως εποχικός για δύο συνεχείς περιόδους απασχόλησης. Με αυτά τα ημερομίσθια λαμβάνει την ελάχιστης διάρκειας επιδότηση ανεργίας για διάστημα δηλαδή πέντε μηνών.
Για ορισμένες κατηγορίες εργαζόμενων (π.χ. οικοδόμοι) η επιδότηση δίνεται εφόσον έχουν πραγματοποιηθεί 100 ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο, χωρίς να υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών πριν την απόλυση.
-Έχω τις προϋποθέσεις που αναφέρετε στην παραπάνω ερώτηση αλλά έχω επιδοτηθεί και μέσα στην τελευταία τετραετία. Δικαιούμαι και για πόσο χρονικό διάστημα να επιδοτηθώ λόγω ανεργίας;
Από 01.01.2013 εκτός των ανωτέρω προϋποθέσεων για την επιδότηση ανεργίας, θα υπολογίζεται και το άθροισμα των ημερήσιων επιδομάτων που έχει λάβει ο συγκεκριμένος άνεργος κατά την τελευταία τετραετία. Παραδείγματα:
1.Άνεργος που η επιδότηση του αρχίζει την 3.1.2013 και σύμφωνα με τις ημέρες ασφάλισής του δικαιούται 5μηνη επιδότηση (δηλ. 125 ημερήσια επιδόματα ανεργίας) αλλά από 3.1.2009 έως 3.1.2013 του έχουν χορηγηθεί 50 ημερήσια επιδόματα ανεργίας, θα λάβει ολόκληρη την επιδότηση [εφόσον 450-50=400 και το 125 είναι μικρότερο από το 400].
2.Άνεργος που η επιδότηση του αρχίζει την 3.1.2013 και σύμφωνα με τις ημέρες ασφάλισής του δικαιούται 12μηνη επιδότηση (δηλ. 300 ημερήσια επιδόματα ανεργίας) αλλά από 3.1.2009 έως 3.1.2013 του έχουν χορηγηθεί 250 ημερήσια επιδόματα ανεργίας, θα εγκριθεί διάστημα επιδότησης το υπόλοιπο από το όριο των 450, δηλ. 200 ημέρες επιδότησης [εφόσον 450-250=200].
3.Άνεργος που η επιδότηση του αρχίζει την 3.1.2013 και σύμφωνα με τις ημέρες ασφάλισής του δικαιούται 6μηνη επιδότηση (δηλ. 150 ημερήσια επιδόματα ανεργίας) αλλά από 3.1.2009 έως 3.1.2013 του έχουν χορηγηθεί 450 ημερήσια επιδόματα ανεργίας. Στην περίπτωση αυτή ο άνεργος δεν θα λάβει επιδότηση ανεργίας γιατί έχει συμπληρώσει το όριο των 450 ημερήσιων επιδομάτων.
-Τι δικαιολογητικά χρειάζομαι;
Για την βεβαίωση δικαιώματος επιδότησης ανεργίας από τον ΟΑΕΔ ο άνεργος προσκομίζει στο ΚΠΑ ή την Υπηρεσία του Οργανισμού:
1. Το έγγραφο της Καταγγελίας Σύμβασης Εργασίας ή βεβαίωση της Λήξης Σύμβασης Ορισμένου χρόνου (με πρωτότυπη σφραγίδα και υπογραφή εργοδότη).
2. Το έντυπο «Βεβαίωση Εργοδότη» το οποίο συμπληρώνει ο εργοδότης σύμφωνα με τις εγγραφές της ΑΠΔ (Αναλυτική Περιοδική Δήλωση που υποβάλλεται στο ΙΚΑ) του τελευταίου τριμήνου πριν από την καταγγελία της σύμβασης εργασίας. Το έντυπο αυτό θα φέρει πρωτότυπη σφραγίδα και υπογραφή του εργοδότη, χωρίς κάποια επιπλέον σφραγίδα επικύρωσης από το αρμόδιο κατάστημα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
3. Το οικογενειακό βιβλιάριο Ασθενείας, εφόσον έχει προστατευόμενα μέλη στην οικογένειά του, προκειμένου να του δοθεί η σχετική προσαύξηση.
4. Το πλέον πρόσφατο Εκκαθαριστικό Σημείωμα Εφορίας ή εφόσον δεν υπάρχει, επικυρωμένο αντίγραφο της τελευταίας δήλωσης εισοδήματος.
5. Την Αστυνομική του Ταυτότητα.
6. Αποδεικτικό Διεύθυνσης Κατοικίας του ασφαλισμένου (π.χ. λογαριασμός ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ).
7. Λογαριασμό Εθνικής Τραπέζης (ΙΒΑΝ) στον οποίο είναι πρώτος δικαιούχος. Σε περίπτωση που δεν έχετε λογαριασμό στην Εθνική Τράπεζα, η Υπηρεσία μας σας δίνει Βεβαίωση για άνοιγμα λογαριασμού στην Εθνική Τράπεζα χωρίς καμία επιβάρυνση.
8. Αν πρόκειται για πολίτες τρίτων χωρών: άδεια διαμονής και άδεια εργασίας σε ισχύ.
-Κάθε πότε πρέπει να εμφανίζομαι στον ΟΑΕΔ προκειμένου να πιστώνεται το επίδομα ανεργίας;
Οι επιδοτούμενοι άνεργοι δεν χρειάζεται να εμφανίζονται κάθε μήνα στην Υπηρεσία του ΟΑΕΔ για την πίστωση του επιδόματός τους, αλλά μόνο τον τρίτο μήνα κάθε τριμήνου επιδότησης.
Σημαντικές πληροφορίες:
Οι ημερομηνίες που θα παρουσιάζονται στον ΟΑΕΔ, θα ορίζονται στη σχετική απόφαση επιδότησης που θα παραλάβει από την Υπηρεσία.
Κάθε μήνας επιδότησης θα πιστώνεται αυτόματα στον λογαριασμό του εφόσον ο δικαιούχος παρουσιάζεται ανελλιπώς και υποχρεωτικά στα χρονικά διαστήματα που του έχουν καθοριστεί με την απόφαση επιδότησης.
Όταν συντρέξει λόγος αναστολής ή διακοπής της επιδότησης θα πρέπει να ενημερώσει εντός οκτώ (8) εργάσιμων ημερών και σε κάθε περίπτωση πριν τη λήξη της επιδότησης την αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ.
Η ενημέρωση μπορεί να γίνει αρχικά με οποιοδήποτε τρόπο, δηλαδή δια τηλεφώνου, φαξ, επιστολής, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ή από τον ίδιο προσωπικά ή δια αντιπροσώπου. Στη συνέχεια πρέπει, και σε εύλογο χρόνο, να ακολουθήσει η προσκόμιση των σχετικών παραστατικών (αναγγελία πρόσληψης, βιβλιάριο ασθενείας, απόφαση συνταξιοδότησης κ.λ.π.) προκειμένου να ολοκληρωθεί η αναστολή ή διακοπή της επιδότησης.
Το δελτίο ανεργίας του επιδοτούμενου ανέργου θα ισχύει για ένα τρίμηνο μετά τη λήξη της επιδότησής του (εφόσον δεν συνέτρεξε λόγος αναστολής ή διακοπής) και παραμένει άνεργος.
-Πότε ακριβώς καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας;
Η καταβολή των μηνιαίων επιδομάτων γίνεται πλέον μια φορά την εβδομάδα και συγκεκριμένα την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε εβδομάδας (Παρασκευή) με πίστωση του τραπεζικού λογαριασμού κάθε δικαιούχου.
Η πίστωση περιλαμβάνει τις αξιώσεις που αφορούν στις ημέρες Δευτέρα έως Κυριακή, δηλαδή το επίδομα καταβάλλεται δεδουλευμένο Δευτέρα έως Παρασκευή και προπληρώνεται το Σάββατο και η Κυριακή.
-Πότε αναστέλλεται η επιδότηση ανεργίας;
Η επιδότηση ανεργίας αναστέλλεται από τη στιγμή που ο άνεργος βρει εργασία.
Επίσης, αναστέλλεται σε περίπτωση ασθένειας, στράτευσης, αναχώρησης στο εξωτερικό, λήξης άδειας διαμονής και εργασίας σε περίπτωση που ο άνεργος είναι αλλοδαπός, ή για οποιοδήποτε άλλο λόγο για τον οποίο παύει να είναι διαθέσιμος για απασχόληση στην αγορά εργασίας.
Ο ενδιαφερόμενος εντός 8 ημερών θα πρέπει να ενημερώσει την Υπηρεσία που επιδοτείται, αρχικά οποιοδήποτε τρόπο, δηλαδή δια τηλεφώνου, φαξ, επιστολής, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ή ο ίδιος ή δια αντιπροσώπου. Στη συνέχεια (ή ταυτόχρονα) πρέπει να ακολουθήσει η προσκόμιση των σχετικών παραστατικών για το λόγο της αναστολής, προσκομίζοντας το αντίστοιχο δικαιολογητικό [π.χ. αναγγελία πρόσληψης, βιβλιάριο ασθενείας, βεβαίωση Στρατιωτικής Υπηρεσίας, αεροπορικό εισιτήριο κτλ], ώστε να γίνει η αναστολή της επιδότησής του και να πιστωθεί στο λογαριασμό του το ποσό που προκύπτει ως διαφορά επιδότησης από την τελευταία ημέρα πληρωμής έως και την ημέρα που προέκυψε ο λόγος της αναστολής.
Αν δεν μπορεί να προσέλθει ο ίδιος, εξουσιοδοτεί το άτομο που επιθυμεί, το οποίο με τη νόμιμα θεωρημένη εξουσιοδότηση και με τα σχετικά δικαιολογητικά θα προσέλθει εκ μέρους του και θα ενημερώσει την Υπηρεσία.
Το ποσό της χρηματικής διαφοράς που θα προκύψει από την αναστολή της επιδότησης θα πιστωθεί στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου.
Συνέχιση επιδότησης: Το επίδομα ανεργίας συνεχίζεται όταν ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση στην Υπηρεσία εντός 60 ημερών μετά την άρση του λόγου αναστολής και πριν την πάροδο διετίας από την έκδοση της αρχικής απόφασης επιδότησης.
-Πότε διακόπτεται η επιδότηση ανεργίας;
Η επιδότηση του ανέργου διακόπτεται λόγω: α) Συνταξιοδότησης, β) Παράλληλης απασχόλησης και επιδότησης, γ) Θανάτου, δ) Οριστικής ανικανότητας για εργασία, ε) Μη εμφάνισης του στην υπηρεσία του ΟΑΕΔ σε δυο συνεχόμενα χρονικά διαστήματα που του εχουν καθοριστεί απο την απόφαση επιδότησης.
Σε περίπτωση διακοπής της επιδότησης δεν είναι δυνατό να επακολουθήσει συνέχισή της. Νέα επιδότηση επακολουθεί μόνο, εφόσον μετά τη διακοπή συμπληρωθούν εκ νέου οι προϋποθέσεις επιδότησης.
-Θέλω να καταθέσω αίτηση για επίδομα ανεργίας. Μπορώ να εξουσιοδοτήσω κάποιον να την υποβάλλει εκ μέρους μου;
Όχι. Για την αναγνώριση του δικαιώματος για τις παροχές ανεργίας απαιτείται η αυτοπρόσωπη εμφάνιση του ανέργου στην αρμόδια Υπηρεσία του τόπου διαμονής του, η εγγραφή του στους σχετικούς καταλόγους ανέργων και η υποβολή της αίτησής του για χορήγηση επιδόματος ανεργίας.
-Είμαι επιδοτούμενος άνεργος και επιθυμώ να μεταβώ σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ για να αναζητήσω εργασία. Θα ανασταλεί το επίδομα ανεργίας μου;
Βάσει του Κανονισμού 883/2004 και 987/2009 είναι δυνατή η μεταφορά του επιδόματος ανεργίας από το ένα κράτος στο άλλο (κοινοτικό έντυπο U2). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχει καταβληθεί τουλάχιστον ο πρώτος μήνας προθεσμίας. Η μεταφορά είναι δυνατή για διάστημα 3 μηνών το ανώτερο. Ο ασφαλισμένος οφείλει να εγγραφεί στην υπηρεσία απασχόλησης στο κράτος που μετακινείται και για όλο το διάστημα που βρίσκεται εκεί οφείλει να συμμορφώνεται προς τους κανόνες και τις υποδείξεις της εκεί υπηρεσίας. Αν το τρίμηνο παρέλθει, τότε το επίδομα ανεργίας διακόπτεται. Αν ο ασφαλισμένος επιστρέψει στην Ελλάδα και σε τοπική υπηρεσία πριν τη λήξη του τριμήνου, τότε συνεχίζεται κανονικά η επιδότησή του.
-Οι ημέρες επιδότησής μου θεωρούνται συντάξιμες;
Σύμφωνα με την ασφαλιστική νομοθεσία, για κάθε μήνα επιδότησης ανεργίας, ο ασφαλισμένος δικαιούται έως και 25 ημέρες ασφάλισης. Οι ανωτέρω ημέρες ασφάλισης μπορούν να ληφθούν υπόψη για τον υπολογισμό σύνταξης. Σύμφωνα με την ισχύουσα ασφαλιστική νομοθεσία ο συνολικός αριθμός ημερών ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη είναι 300 ημέρες.
Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 3996/2011: ....1. Ως χρόνος ασφάλισης στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης λογίζεται, πλην του χρόνου πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης: α) ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας, β) ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών, γ) ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες, καθώς και ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες...
- Στην Ελλάδα είμαι αυτοαπασχολούμενος, έμπορος ελεύθερος επαγγελματίας, πολιτικός μηχανικός, αγρότης (όχι ασφαλισμένος του ΙΚΑ). Πώς μπορώ να αποδείξω ότι ήμουν ασφαλισμένος σε κάποιο άλλο κράτος μέλος της ΕΕ;
Ο ΟΑΕΔ είναι αρμόδιος μόνο για τους μισθωτούς στην Ελλάδα και κατά συνέπεια το έντυπο U1 χορηγείται μόνο στους ασφαλισμένους του ΙΚΑ. Οι παραπάνω κατηγορίες ασφαλισμένων πρέπει να επικοινωνήσουν με τον οικείο ασφαλιστικό τους φορέα για να λάβουν κάποιο ανάλογο έντυπο.
-Υπό ποιες προϋποθέσεις είμαι δικαιούχος οικογενειακού επιδόματος;
Ο εργαζόμενος γονιός πρέπει στη διάρκεια του ημερολογιακού έτους πριν την υποβολή της αίτησης για την είσπραξη οικογενειακού επιδόματος να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 50 ημέρες εργασίας. Εάν υπήρξε άνεργος να έχει λάβει τακτική επιδότηση ανεργίας για διάστημα τουλάχιστον δύο μηνών. Οικογενειακό επίδομα λαμβάνουν και εργαζόμενοι που επί δύο συνεχείς μήνες εμφάνισαν (πιστοποιημένη) ανικανότητα για εργασία ή έχουν τουλάχιστον δίμηνη αποχή από την εργασία λόγω άδειας κυοφορίας ή λοχείας. Οικογενειακό επίδομα λαμβάνουν και οι αλλοδαποί ασφαλισμένοι, εφόσον τα παιδιά τους διαμένουν στην Ελλάδα.
-Σε ποιες περιπτώσεις γονέων και τέκνων χορηγείται οικογενειακό επίδομα;
Το οικογενειακό επίδομα χορηγείται μέσω του ΟΑΕΔ σε εργαζόμενους γονείς, ασφαλισμένους στο ΙΚΑ, που αμείβονται με μηνιαίο μισθό και βάσει νόμου, συλλογικής σύμβασης εργασίας, κανονισμού επιχείρησης ή άλλες διατάξεις, δεν λαμβάνουν από τον εργοδότη τους επίδομα τέκνων μεγαλύτερο του οικογενειακού επιδόματος του λογαριασμού ΔΛΟΕΜ-ΟΑΕΔ.
Καταβάλλεται όταν ο εργαζόμενος έχει:
1. ανήλικα παιδιά ή
2. παιδιά ηλικίας μέχρι 22 ετών που σπουδάζουν ή
3. παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας αν είναι ανίκανα για εργασία, εφόσον είναι άγαμα και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα ή σε χώρα μέλος της ΕΕ.
Το οικογενειακό επίδομα εισπράττει μόνον ο ένας εκ των δύο γονέων.
-Οι κηδεμόνες δικαιούνται οικογενειακού επιδόματος;
Εφόσον δεν υπάρχει γονιός, το οικογενειακό επίδομα λαμβάνει ο κηδεμόνας παιδιών που εμπίπτουν στα παραπάνω κριτήρια. Εάν δεν υπάρχουν γονείς ούτε κηδεμόνες το επίδομα μπορούν να λάβουν αδέλφια που συντηρούν παιδιά των παραπάνω κατηγοριών.
Μητέρες που δεν εργάζονται, εάν έχουν σύζυγο που υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία (βεβαιώνεται από τη Στρατιωτική Μονάδα) ή σύζυγο φυλακισμένο (βεβαίωση σωφρονιστικού καταστήματος) λαμβάνουν επίσης οικογενειακό επίδομα.
-Τι πρέπει να κάνω για να λάβω το οικογενειακό επίδομα;
Τα δικαιολογητικά για την καταβολή του οικογενειακού επιδόματος προσκομίζονται στον ΟΑΕΔ ή υποβάλλονται δια του ταχυδρομείου ή μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών. Ειδικότερα απαιτούνται:
1. Βεβαίωση εργοδότη, σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος αμείβεται με μηνιαίο μισθό (κατεβάστε το σχετικό υπόδειγμα)
2.Ατομικό και οικογενειακό βιβλιάριο ασθενείας παιδιών-προστατευόμενων μελών (θεωρημένο από το ΙΚΑ). Επίσης, θεωρημένο βιβλιάριο ασθενείας συζύγου αν ανήκει σε Ταμείο Ασφάλισης εκτός ΙΚΑ.
3.Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, για το επίδομα τρίτου παιδιού.
4.Αριθμός λογαριασμού στην Εθνική Τράπεζα, με πρώτο δικαιούχο τον ενδιαφερόμενο.
Εάν εντός της τετραετίας ο άνεργος έχει επιδοτηθεί για χρονικό διάστημα μικρότερο των 450 ημερήσιων επιδομάτων, δικαιούται να επιδοτηθεί λόγω ανεργίας για τον υπόλοιπο αριθμό ημερήσιων επιδομάτων, μέχρι τη συμπλήρωση του ανώτατου ορίου των 450 ημερήσιων επιδομάτων. Από 1.1.2014 τα ημερήσια επιδόματα ανεργίας στην τετραετία δεν είναι δυνατόν να είναι περισσότερα των 400.
Πρακτικά, τα παραπάνω σημαίνουν πως αν ο οποιοσδήποτε άνεργος τα τελευταία 4 χρόνια έχει πάρει επίδομα ανεργίας για 450 ημέρες (18 μήνες επιδοτούμενης ανεργίας) χάνει πλέον το δικαίωμα στην επιδότηση. Αν έχει επιδοτηθεί για λιγότερες από 450 ημέρες, δικαιούται επιδότησης τόση όση είναι η διαφορά με τις ημέρες που έχει ήδη επιδοτηθεί.
-Πότε δικαιούμαι να λάβω επίδομα ανεργίας;
Για να εισπράξετε επίδομα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ:
α.πρέπει να είστε μισθωτός και να έχει λήξει ή να έχει καταγγελθεί από τον εργοδότη (απόλυση) η σύμβαση εργασίας σας.
β.να είστε ως εργαζόμενος ασφαλισμένος στον κλάδο ανεργίας του ΟΑΕΔ
γ.να έχετε συμπληρώσει μέσα στο 14μηνο ή 12μηνο που προηγείται της αίτησής σας τον αριθμό των ημερομισθίων που προβλέπονται ανάλογα με το επάγγελμά σας.
δ.(από 01.01.2013) να μην έχετε επιδοτηθεί εντός της τετραετίας πριν την ένταξη στην επιδότηση πάνω από 450 ημέρες.
-Πώς και πότε αρχίζει να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας;
Ο άνεργος έχει τη δυνατότητα μέσα σε 60 ημέρες από την ημερομηνία της απόλυσης του να εγγραφεί στα μητρώα ανέργων του Οργανισμού στο ΚΠΑ ή την αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ του τόπου κατοικίας του και να υποβάλει αίτηση για επιδότηση λόγω ανεργίας. Η επιδότηση ανεργίας αρχίζει από την ημέρα της υποβολής της αίτησης για το επίδομα. Ο δικαιούχος που υποβάλλει κατά το πρώτο 7ημερο μετά την καταγγελία ή τη λήξη της σύμβασης του επιδοτείται από την 7η ημέρα.
-Πόσα ημερομίσθια πρέπει να έχουν συμπληρωθεί για θεμελίωση δικαιώματος επιδότησης;
Αν ο άνεργος επιδοτείται για πρώτη φορά:
Για τον άνεργο που επιδοτείται για πρώτη φορά, ο ελάχιστος αριθμός ημερομισθίων που πρέπει να έχει συμπληρώσει για να δικαιούται να λάβει επίδομα είναι 80 κατ’ έτος την τελευταία διετία πριν την υποβολή της αίτησης για την επιδότησή του, εκ των οποίων τα 125 ημερομίσθια πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί το τελευταίο 14μηνο χωρίς να υπολογίζονται οι δύο τελευταίοι πριν την απόλυση μήνες.
Επίσης, επίδομα ανεργίας λαμβάνει και ο εργαζόμενος που κατά τα δύο έτη πριν την καταγγελία ή τη λήξη της σύμβασής του έχει πραγματοποιήσει 200 ημέρες εργασίας (χωρίς να υπολογίζονται οι δύο τελευταίοι μήνες) και όχι λιγότερες από 80 ημέρες εργασίας κάθε έτος.
Αν ο άνεργος έχει επιδοτηθεί ξανά στο παρελθόν:
Ο άνεργος που έχει επιδοτηθεί ξανά στο παρελθόν πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 125 ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο, πριν από την απόλυσή του, χωρίς να υπολογίζονται (στις 125) οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών.
Αν πρόκειται για απασχολούμενο σε τουριστικά ή άλλα εποχικά επαγγέλματα πρέπει να έχει εργαστεί 100 ημέρες το τελευταίο 12μηνο, με την προϋπόθεση ότι έχει εργαστεί ως εποχικός για δύο συνεχείς περιόδους απασχόλησης. Με αυτά τα ημερομίσθια λαμβάνει την ελάχιστης διάρκειας επιδότηση ανεργίας για διάστημα δηλαδή πέντε μηνών.
Για ορισμένες κατηγορίες εργαζόμενων (π.χ. οικοδόμοι) η επιδότηση δίνεται εφόσον έχουν πραγματοποιηθεί 100 ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο, χωρίς να υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών πριν την απόλυση.
-Έχω τις προϋποθέσεις που αναφέρετε στην παραπάνω ερώτηση αλλά έχω επιδοτηθεί και μέσα στην τελευταία τετραετία. Δικαιούμαι και για πόσο χρονικό διάστημα να επιδοτηθώ λόγω ανεργίας;
Από 01.01.2013 εκτός των ανωτέρω προϋποθέσεων για την επιδότηση ανεργίας, θα υπολογίζεται και το άθροισμα των ημερήσιων επιδομάτων που έχει λάβει ο συγκεκριμένος άνεργος κατά την τελευταία τετραετία. Παραδείγματα:
1.Άνεργος που η επιδότηση του αρχίζει την 3.1.2013 και σύμφωνα με τις ημέρες ασφάλισής του δικαιούται 5μηνη επιδότηση (δηλ. 125 ημερήσια επιδόματα ανεργίας) αλλά από 3.1.2009 έως 3.1.2013 του έχουν χορηγηθεί 50 ημερήσια επιδόματα ανεργίας, θα λάβει ολόκληρη την επιδότηση [εφόσον 450-50=400 και το 125 είναι μικρότερο από το 400].
2.Άνεργος που η επιδότηση του αρχίζει την 3.1.2013 και σύμφωνα με τις ημέρες ασφάλισής του δικαιούται 12μηνη επιδότηση (δηλ. 300 ημερήσια επιδόματα ανεργίας) αλλά από 3.1.2009 έως 3.1.2013 του έχουν χορηγηθεί 250 ημερήσια επιδόματα ανεργίας, θα εγκριθεί διάστημα επιδότησης το υπόλοιπο από το όριο των 450, δηλ. 200 ημέρες επιδότησης [εφόσον 450-250=200].
3.Άνεργος που η επιδότηση του αρχίζει την 3.1.2013 και σύμφωνα με τις ημέρες ασφάλισής του δικαιούται 6μηνη επιδότηση (δηλ. 150 ημερήσια επιδόματα ανεργίας) αλλά από 3.1.2009 έως 3.1.2013 του έχουν χορηγηθεί 450 ημερήσια επιδόματα ανεργίας. Στην περίπτωση αυτή ο άνεργος δεν θα λάβει επιδότηση ανεργίας γιατί έχει συμπληρώσει το όριο των 450 ημερήσιων επιδομάτων.
-Τι δικαιολογητικά χρειάζομαι;
Για την βεβαίωση δικαιώματος επιδότησης ανεργίας από τον ΟΑΕΔ ο άνεργος προσκομίζει στο ΚΠΑ ή την Υπηρεσία του Οργανισμού:
1. Το έγγραφο της Καταγγελίας Σύμβασης Εργασίας ή βεβαίωση της Λήξης Σύμβασης Ορισμένου χρόνου (με πρωτότυπη σφραγίδα και υπογραφή εργοδότη).
2. Το έντυπο «Βεβαίωση Εργοδότη» το οποίο συμπληρώνει ο εργοδότης σύμφωνα με τις εγγραφές της ΑΠΔ (Αναλυτική Περιοδική Δήλωση που υποβάλλεται στο ΙΚΑ) του τελευταίου τριμήνου πριν από την καταγγελία της σύμβασης εργασίας. Το έντυπο αυτό θα φέρει πρωτότυπη σφραγίδα και υπογραφή του εργοδότη, χωρίς κάποια επιπλέον σφραγίδα επικύρωσης από το αρμόδιο κατάστημα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
3. Το οικογενειακό βιβλιάριο Ασθενείας, εφόσον έχει προστατευόμενα μέλη στην οικογένειά του, προκειμένου να του δοθεί η σχετική προσαύξηση.
4. Το πλέον πρόσφατο Εκκαθαριστικό Σημείωμα Εφορίας ή εφόσον δεν υπάρχει, επικυρωμένο αντίγραφο της τελευταίας δήλωσης εισοδήματος.
5. Την Αστυνομική του Ταυτότητα.
6. Αποδεικτικό Διεύθυνσης Κατοικίας του ασφαλισμένου (π.χ. λογαριασμός ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ).
7. Λογαριασμό Εθνικής Τραπέζης (ΙΒΑΝ) στον οποίο είναι πρώτος δικαιούχος. Σε περίπτωση που δεν έχετε λογαριασμό στην Εθνική Τράπεζα, η Υπηρεσία μας σας δίνει Βεβαίωση για άνοιγμα λογαριασμού στην Εθνική Τράπεζα χωρίς καμία επιβάρυνση.
8. Αν πρόκειται για πολίτες τρίτων χωρών: άδεια διαμονής και άδεια εργασίας σε ισχύ.
-Κάθε πότε πρέπει να εμφανίζομαι στον ΟΑΕΔ προκειμένου να πιστώνεται το επίδομα ανεργίας;
Οι επιδοτούμενοι άνεργοι δεν χρειάζεται να εμφανίζονται κάθε μήνα στην Υπηρεσία του ΟΑΕΔ για την πίστωση του επιδόματός τους, αλλά μόνο τον τρίτο μήνα κάθε τριμήνου επιδότησης.
Σημαντικές πληροφορίες:
Οι ημερομηνίες που θα παρουσιάζονται στον ΟΑΕΔ, θα ορίζονται στη σχετική απόφαση επιδότησης που θα παραλάβει από την Υπηρεσία.
Κάθε μήνας επιδότησης θα πιστώνεται αυτόματα στον λογαριασμό του εφόσον ο δικαιούχος παρουσιάζεται ανελλιπώς και υποχρεωτικά στα χρονικά διαστήματα που του έχουν καθοριστεί με την απόφαση επιδότησης.
Όταν συντρέξει λόγος αναστολής ή διακοπής της επιδότησης θα πρέπει να ενημερώσει εντός οκτώ (8) εργάσιμων ημερών και σε κάθε περίπτωση πριν τη λήξη της επιδότησης την αρμόδια Υπηρεσία του ΟΑΕΔ.
Η ενημέρωση μπορεί να γίνει αρχικά με οποιοδήποτε τρόπο, δηλαδή δια τηλεφώνου, φαξ, επιστολής, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ή από τον ίδιο προσωπικά ή δια αντιπροσώπου. Στη συνέχεια πρέπει, και σε εύλογο χρόνο, να ακολουθήσει η προσκόμιση των σχετικών παραστατικών (αναγγελία πρόσληψης, βιβλιάριο ασθενείας, απόφαση συνταξιοδότησης κ.λ.π.) προκειμένου να ολοκληρωθεί η αναστολή ή διακοπή της επιδότησης.
Το δελτίο ανεργίας του επιδοτούμενου ανέργου θα ισχύει για ένα τρίμηνο μετά τη λήξη της επιδότησής του (εφόσον δεν συνέτρεξε λόγος αναστολής ή διακοπής) και παραμένει άνεργος.
-Πότε ακριβώς καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας;
Η καταβολή των μηνιαίων επιδομάτων γίνεται πλέον μια φορά την εβδομάδα και συγκεκριμένα την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε εβδομάδας (Παρασκευή) με πίστωση του τραπεζικού λογαριασμού κάθε δικαιούχου.
Η πίστωση περιλαμβάνει τις αξιώσεις που αφορούν στις ημέρες Δευτέρα έως Κυριακή, δηλαδή το επίδομα καταβάλλεται δεδουλευμένο Δευτέρα έως Παρασκευή και προπληρώνεται το Σάββατο και η Κυριακή.
-Πότε αναστέλλεται η επιδότηση ανεργίας;
Η επιδότηση ανεργίας αναστέλλεται από τη στιγμή που ο άνεργος βρει εργασία.
Επίσης, αναστέλλεται σε περίπτωση ασθένειας, στράτευσης, αναχώρησης στο εξωτερικό, λήξης άδειας διαμονής και εργασίας σε περίπτωση που ο άνεργος είναι αλλοδαπός, ή για οποιοδήποτε άλλο λόγο για τον οποίο παύει να είναι διαθέσιμος για απασχόληση στην αγορά εργασίας.
Ο ενδιαφερόμενος εντός 8 ημερών θα πρέπει να ενημερώσει την Υπηρεσία που επιδοτείται, αρχικά οποιοδήποτε τρόπο, δηλαδή δια τηλεφώνου, φαξ, επιστολής, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ή ο ίδιος ή δια αντιπροσώπου. Στη συνέχεια (ή ταυτόχρονα) πρέπει να ακολουθήσει η προσκόμιση των σχετικών παραστατικών για το λόγο της αναστολής, προσκομίζοντας το αντίστοιχο δικαιολογητικό [π.χ. αναγγελία πρόσληψης, βιβλιάριο ασθενείας, βεβαίωση Στρατιωτικής Υπηρεσίας, αεροπορικό εισιτήριο κτλ], ώστε να γίνει η αναστολή της επιδότησής του και να πιστωθεί στο λογαριασμό του το ποσό που προκύπτει ως διαφορά επιδότησης από την τελευταία ημέρα πληρωμής έως και την ημέρα που προέκυψε ο λόγος της αναστολής.
Αν δεν μπορεί να προσέλθει ο ίδιος, εξουσιοδοτεί το άτομο που επιθυμεί, το οποίο με τη νόμιμα θεωρημένη εξουσιοδότηση και με τα σχετικά δικαιολογητικά θα προσέλθει εκ μέρους του και θα ενημερώσει την Υπηρεσία.
Το ποσό της χρηματικής διαφοράς που θα προκύψει από την αναστολή της επιδότησης θα πιστωθεί στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου.
Συνέχιση επιδότησης: Το επίδομα ανεργίας συνεχίζεται όταν ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει αίτηση στην Υπηρεσία εντός 60 ημερών μετά την άρση του λόγου αναστολής και πριν την πάροδο διετίας από την έκδοση της αρχικής απόφασης επιδότησης.
-Πότε διακόπτεται η επιδότηση ανεργίας;
Η επιδότηση του ανέργου διακόπτεται λόγω: α) Συνταξιοδότησης, β) Παράλληλης απασχόλησης και επιδότησης, γ) Θανάτου, δ) Οριστικής ανικανότητας για εργασία, ε) Μη εμφάνισης του στην υπηρεσία του ΟΑΕΔ σε δυο συνεχόμενα χρονικά διαστήματα που του εχουν καθοριστεί απο την απόφαση επιδότησης.
Σε περίπτωση διακοπής της επιδότησης δεν είναι δυνατό να επακολουθήσει συνέχισή της. Νέα επιδότηση επακολουθεί μόνο, εφόσον μετά τη διακοπή συμπληρωθούν εκ νέου οι προϋποθέσεις επιδότησης.
-Θέλω να καταθέσω αίτηση για επίδομα ανεργίας. Μπορώ να εξουσιοδοτήσω κάποιον να την υποβάλλει εκ μέρους μου;
Όχι. Για την αναγνώριση του δικαιώματος για τις παροχές ανεργίας απαιτείται η αυτοπρόσωπη εμφάνιση του ανέργου στην αρμόδια Υπηρεσία του τόπου διαμονής του, η εγγραφή του στους σχετικούς καταλόγους ανέργων και η υποβολή της αίτησής του για χορήγηση επιδόματος ανεργίας.
-Είμαι επιδοτούμενος άνεργος και επιθυμώ να μεταβώ σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ για να αναζητήσω εργασία. Θα ανασταλεί το επίδομα ανεργίας μου;
Βάσει του Κανονισμού 883/2004 και 987/2009 είναι δυνατή η μεταφορά του επιδόματος ανεργίας από το ένα κράτος στο άλλο (κοινοτικό έντυπο U2). Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχει καταβληθεί τουλάχιστον ο πρώτος μήνας προθεσμίας. Η μεταφορά είναι δυνατή για διάστημα 3 μηνών το ανώτερο. Ο ασφαλισμένος οφείλει να εγγραφεί στην υπηρεσία απασχόλησης στο κράτος που μετακινείται και για όλο το διάστημα που βρίσκεται εκεί οφείλει να συμμορφώνεται προς τους κανόνες και τις υποδείξεις της εκεί υπηρεσίας. Αν το τρίμηνο παρέλθει, τότε το επίδομα ανεργίας διακόπτεται. Αν ο ασφαλισμένος επιστρέψει στην Ελλάδα και σε τοπική υπηρεσία πριν τη λήξη του τριμήνου, τότε συνεχίζεται κανονικά η επιδότησή του.
-Οι ημέρες επιδότησής μου θεωρούνται συντάξιμες;
Σύμφωνα με την ασφαλιστική νομοθεσία, για κάθε μήνα επιδότησης ανεργίας, ο ασφαλισμένος δικαιούται έως και 25 ημέρες ασφάλισης. Οι ανωτέρω ημέρες ασφάλισης μπορούν να ληφθούν υπόψη για τον υπολογισμό σύνταξης. Σύμφωνα με την ισχύουσα ασφαλιστική νομοθεσία ο συνολικός αριθμός ημερών ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη είναι 300 ημέρες.
Συγκεκριμένα, και σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 3996/2011: ....1. Ως χρόνος ασφάλισης στους φορείς κοινωνικής ασφάλισης λογίζεται, πλην του χρόνου πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης: α) ο χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας, β) ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών, γ) ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες, καθώς και ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες...
- Στην Ελλάδα είμαι αυτοαπασχολούμενος, έμπορος ελεύθερος επαγγελματίας, πολιτικός μηχανικός, αγρότης (όχι ασφαλισμένος του ΙΚΑ). Πώς μπορώ να αποδείξω ότι ήμουν ασφαλισμένος σε κάποιο άλλο κράτος μέλος της ΕΕ;
Ο ΟΑΕΔ είναι αρμόδιος μόνο για τους μισθωτούς στην Ελλάδα και κατά συνέπεια το έντυπο U1 χορηγείται μόνο στους ασφαλισμένους του ΙΚΑ. Οι παραπάνω κατηγορίες ασφαλισμένων πρέπει να επικοινωνήσουν με τον οικείο ασφαλιστικό τους φορέα για να λάβουν κάποιο ανάλογο έντυπο.
-Υπό ποιες προϋποθέσεις είμαι δικαιούχος οικογενειακού επιδόματος;
Ο εργαζόμενος γονιός πρέπει στη διάρκεια του ημερολογιακού έτους πριν την υποβολή της αίτησης για την είσπραξη οικογενειακού επιδόματος να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 50 ημέρες εργασίας. Εάν υπήρξε άνεργος να έχει λάβει τακτική επιδότηση ανεργίας για διάστημα τουλάχιστον δύο μηνών. Οικογενειακό επίδομα λαμβάνουν και εργαζόμενοι που επί δύο συνεχείς μήνες εμφάνισαν (πιστοποιημένη) ανικανότητα για εργασία ή έχουν τουλάχιστον δίμηνη αποχή από την εργασία λόγω άδειας κυοφορίας ή λοχείας. Οικογενειακό επίδομα λαμβάνουν και οι αλλοδαποί ασφαλισμένοι, εφόσον τα παιδιά τους διαμένουν στην Ελλάδα.
-Σε ποιες περιπτώσεις γονέων και τέκνων χορηγείται οικογενειακό επίδομα;
Το οικογενειακό επίδομα χορηγείται μέσω του ΟΑΕΔ σε εργαζόμενους γονείς, ασφαλισμένους στο ΙΚΑ, που αμείβονται με μηνιαίο μισθό και βάσει νόμου, συλλογικής σύμβασης εργασίας, κανονισμού επιχείρησης ή άλλες διατάξεις, δεν λαμβάνουν από τον εργοδότη τους επίδομα τέκνων μεγαλύτερο του οικογενειακού επιδόματος του λογαριασμού ΔΛΟΕΜ-ΟΑΕΔ.
Καταβάλλεται όταν ο εργαζόμενος έχει:
1. ανήλικα παιδιά ή
2. παιδιά ηλικίας μέχρι 22 ετών που σπουδάζουν ή
3. παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας αν είναι ανίκανα για εργασία, εφόσον είναι άγαμα και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα ή σε χώρα μέλος της ΕΕ.
Το οικογενειακό επίδομα εισπράττει μόνον ο ένας εκ των δύο γονέων.
-Οι κηδεμόνες δικαιούνται οικογενειακού επιδόματος;
Εφόσον δεν υπάρχει γονιός, το οικογενειακό επίδομα λαμβάνει ο κηδεμόνας παιδιών που εμπίπτουν στα παραπάνω κριτήρια. Εάν δεν υπάρχουν γονείς ούτε κηδεμόνες το επίδομα μπορούν να λάβουν αδέλφια που συντηρούν παιδιά των παραπάνω κατηγοριών.
Μητέρες που δεν εργάζονται, εάν έχουν σύζυγο που υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία (βεβαιώνεται από τη Στρατιωτική Μονάδα) ή σύζυγο φυλακισμένο (βεβαίωση σωφρονιστικού καταστήματος) λαμβάνουν επίσης οικογενειακό επίδομα.
-Τι πρέπει να κάνω για να λάβω το οικογενειακό επίδομα;
Τα δικαιολογητικά για την καταβολή του οικογενειακού επιδόματος προσκομίζονται στον ΟΑΕΔ ή υποβάλλονται δια του ταχυδρομείου ή μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών. Ειδικότερα απαιτούνται:
1. Βεβαίωση εργοδότη, σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος αμείβεται με μηνιαίο μισθό (κατεβάστε το σχετικό υπόδειγμα)
2.Ατομικό και οικογενειακό βιβλιάριο ασθενείας παιδιών-προστατευόμενων μελών (θεωρημένο από το ΙΚΑ). Επίσης, θεωρημένο βιβλιάριο ασθενείας συζύγου αν ανήκει σε Ταμείο Ασφάλισης εκτός ΙΚΑ.
3.Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, για το επίδομα τρίτου παιδιού.
4.Αριθμός λογαριασμού στην Εθνική Τράπεζα, με πρώτο δικαιούχο τον ενδιαφερόμενο.
